۱. نیازسنجی؛ سوالات کلیدی قبل از استارت

قبل از اینکه سراغ قیمت آهن بروید، به این ۴ سوال پاسخ دهید. پاسخ این سوالات، نوع سازه شما را دیکته می‌کند:

• دهانه (عرض سوله) چقدر است؟ آیا ماشین‌آلات شما نیاز به فضای بدون ستون (Free Span) دارند؟
• ارتفاع مفید چقدر لازم است؟ برای دپوی کالا یا دستگاه‌های بلند چقدر ارتفاع لازم دارید؟
• آیا جرثقیل سقفی نیاز دارید؟ اگر بله، تناژ آن چقدر است؟ (۵ تن؟ ۲۰ تن؟)
• کاربری چیست؟ انبار مواد غذایی (نیاز به شستشو و عایق) یا کارگاه ذوب فلز (نیاز به تهویه قوی)؟

۲. سوله تیرورقی (سنتی و سنگین)؛ پادشاه صنایع سنگین

این سوله‌ها از تیرهای I شکل که با ورق فولادی ساخته شده‌اند (تیرورق) تشکیل می‌شوند. ستون‌ها و رفترها (تیرهای سقف) مقطعی متغیر دارند (پایین باریک، بالا پهن).

مزایا:

• تحمل بار عالی: بهترین گزینه برای نصب جرثقیل‌های سقفی سنگین و طبقات اداری (نیم‌طبقه) داخل سوله.
• اجرای آسان پوشش: نصب ساندویچ پانل و دیوارچینی در این سوله‌ها بسیار روتین و راحت است.
• عمر طولانی: قابلیت رنگ‌آمیزی و بازسازی آسان دارند.

کاربری مناسب:

کارخانجات تولیدی، سنگ‌بری‌ها، کارگاه‌های ماشین‌کاری و خطوط مونتاژ.

۳. سوله خرپایی (سبک)؛ مناسب برای دهانه‌های غول‌پیکر

این سوله‌ها از ترکیب پروفیل‌های قوطی یا لوله به شکل مثلثی (خرپا) ساخته می‌شوند.

مزایا:

• دهانه‌های بزرگ: اگر دهانه سوله شما بالای ۴۰ یا ۵۰ متر است (بدون ستون وسط)، سوله تیرورقی بسیار سنگین و گران می‌شود. در اینجا سوله خرپایی معجزه می‌کند و با وزن بسیار کمتر، دهانه بزرگ را پوشش می‌دهد.
• قیمت مناسب در ابعاد بزرگ: در متراژهای بالا و دهانه‌های عریض، اقتصادی‌ترین گزینه است.

معایب:

حجم جوشکاری بسیار بالایی دارد و هزینه رنگ‌آمیزی و نگهداری آن (به دلیل سطح مقطع زیاد پروفیل‌ها) بیشتر است.

کاربری مناسب:

آشیانه هواپیما، سالن‌های ورزشی، تالارهای پذیرایی و انبارهای وسیع.

۴. سوله UBM (قوسی)؛ ارزان اما با محدودیت‌های جدی

این سوله‌ها اسکلت ندارند! دستگاهی به نام UBM ورق گالوانیزه را نورد کرده و به شکل قوس (Arch) در می‌آورد و این قوس‌ها کنار هم دوخته می‌شوند.

مزایا:

• سرعت فوق‌العاده: روزانه تا ۵۰۰ متر مربع قابل اجراست.
• ارزان‌ترین قیمت: چون تیر و ستون سنگین ندارد، هزینه آن ۳۰ تا ۴۰ درصد کمتر است.

محدودیت‌های حیاتی (دقت کنید!):

• عدم امکان نصب جرثقیل: هیچ بار سنگینی را نمی‌توانید از سقف آویزان کنید.
• مشکل عایق‌بندی: عایق معمولاً پلی‌اورتان پاششی است که ظاهر زیبایی ندارد و قابل شستشو نیست (مجوز بهداشت نمی‌گیرد).
• پرت فضا: به دلیل قوسی بودن دیواره‌ها، کناره‌های سوله ارتفاع کمی دارد و نمی‌توان قفسه یا دستگاه بلند گذاشت.

کاربری مناسب:

انبار غلات، انبار علوفه، پارکینگ ماشین‌آلات، بازارچه‌های موقت.

۵. فاکتور تعیین‌کننده: جرثقیل سقفی

اگر کارخانه شما نیاز به جابجایی قالب‌ها یا مواد سنگین دارد، “جرثقیل سقفی” قلب تپنده کارگاه است.

• برای جرثقیل‌های زیر ۱۰ تن: سوله تیرورقی استاندارد بهترین گزینه است.
• برای جرثقیل‌های تناژ بالا (۲۰ تن به بالا): نیاز به طراحی تیرهای حمال (Crane Beam) خاص و ستون‌های مرکب است. سوله UBM در این سناریو کلاً حذف می‌شود.

۶. تأثیر اقلیم (برف و باد) بر انتخاب سوله

سوله‌ای که در یزد (خشک و کم‌بارش) ساخته می‌شود، با سوله‌ای که در اردبیل (برف سنگین) ساخته می‌شود، از نظر وزن آهن‌آلات تا ۳۰٪ اختلاف دارد.

• مناطق برف‌خیز: سوله باید شیب تندتری داشته باشد تا برف تخلیه شود. سوله‌های قوسی UBM در برابر برف یک‌طرفه (تجمع برف در یک سمت بادگیر) آسیب‌پذیرند.
• مناطق بادخیز (مانند منجیل): بادبندها و مهاربندها نقش حیاتی دارند. سوله‌های سبک خرپایی باید در برابر نیروی “مکش باد” (که سقف را می‌کَنَد) تقویت شوند.

جدول ماتریس انتخاب سوله بر اساس کاربری

راهنمای سریع انتخاب:

سوالات متداول راهنمای انتخاب سوله مناسب

۱. آیا می‌توان سوله UBM را برای کارخانه سنگبری استفاده کرد؟

خیر. سنگبری نیاز به جرثقیل سقفی دارد و رطوبت محیط بالاست؛ سوله UBM توان تحمل جرثقیل را ندارد.

۲. ارزان‌ترین نوع سوله کدام است؟

سوله UBM (قوسی) ارزان‌ترین است، اما اگر کاربری شما صنعتی است، سوله تیرورقی سبک‌سازی شده (PEB) بهترین نسبت “قیمت به کارایی” را دارد.

۳. آیا سوله دست دوم بخریم؟

تیم فنی ما توصیه نمی‌کند. سوله‌ها بر اساس ابعاد زمین و بارهای خاص طراحی می‌شوند. تغییر دادن ابعاد یک سوله دست دوم و جوشکاری مجدد آن، معمولاً هزینه‌ای نزدیک به سوله نو دارد اما با کیفیت پایین‌تر.

۴. حداکثر دهانه سوله تیرورقی چقدر است؟

از نظر فنی محدودیتی نیست، اما برای دهانه‌های بالای ۳۵ متر، وزن سازه به شدت بالا می‌رود و غیراقتصادی می‌شود (بهتر است از خرپا استفاده شود).

مشاوره رایگان راهنمای انتخاب سوله مناسب

انتخاب سوله، پایه و اساس کسب‌وکار شماست. یک انتخاب غلط می‌تواند مانع توسعه خط تولید در آینده شود.
کارشناسان انتخاب عمران با بررسی زمین، نوع تولید و بودجه شما، “بهینه‌ترین” گزینه را پیشنهاد می‌دهند. ما هم طراح هستیم و هم مجری؛ پس واقعی‌ترین مشاوره را از ما بگیرید.